Synapsen i "papierowe maszyny", czyli o notowaniu i środowisku cyfrowym raz jeszcze

Przeglądając dziś po raz kolejny stronę Zettelkasten.de ↗, postanowiłem poczytać o jednym z jej autorów – Saschy Fascie ↗, tak trafiłem na program Synapsen. A poznawszy jego autora, powinienem na to trafić właściwie wcześniej...

Sascha Fast pisał o programie ↗, który stara się naśladować system Zettelkasten Niklasa Luhmanna.

There are even apps that try to mimic the Zettelkasten of Luhmann.

Tym programem jest Synapsen ↗ autorstwa Markusa Krajewskiego. Co ciekawe, Krajewski jest autorem książki Paper Machines: About Cards & Catalogs, 1548-1929 (Krajewski 2011), którą cytował trms w swoim filmie o Konradzie Gessnerze ↗ (trms 2020), który oglądałem już jakiś czas temu.

Nie sprawdzałem wtedy wielu szczegółów. Jednakże to, co warte odnotowania, to fakt, że Krajewski pisał o historii notowania i gromadzenia wiedzy, przechowywania notatek przede wszystkim w czasach, kiedy nie mieliśmy takiej możliwości dzięki urządzeniom elektronicznym. Chętnie jeszcze do tego wrócę...

Synapsen nawiązuje do metody Zettelkasten. Program powstał w 1996 roku jako hipertekstowe zettelkasten (Ein hypertextueller Zettelkasten ↗), czyli narzędzie ↗ do tworzenia cyfrowych kart indeksowych (indeks card) oraz organizer bibliografii (refference organizer). (Zob. też: (Krajewski 2016: 329, 333)).

http://www.verzetteln.de/synapsen/_images/SynShot02.png

Informacja ta pobudziła mnie do zastanowienia między innymi o tym, jak naukowcy budują i budowali programy komputerowe służące do notowania i gromadzenia wiedzy, nie tylko przy użyciu metody Zettelkasen, ale również w ogóle. Powoli gromadzę takie przykłady i informacje na ich temat. Chętnie kiedyś podzielę się tym, co udaje mi się zebrać...

Na marginesie dodam, że co ciekawe, tytuł książki Paper Machines (Krajewski 2011) przypomina mi projekt Papier Machine, o którym pisałem w Biblionetotece →. To jednak zupełnie inne rzeczy, nie mają ze sobą właściwie nic wspólnego.

Na koniec podzielę się jeszcze jednym odkryciem, które akurat przy okazji dzisiejszych poszukiwań pojawiło się na moim ekranie. Chodzi o stronę ⦗ℍ𝕪𝕡𝕖𝕣𝔱𝔢𝔵𝔱: h0p3⦘ ↗autorstwa użytkownika h0p3, która -- z tego co się zorientowałem -- została wykonana przy użyciu TiddlyWiki ↗, innego narzędzia wykorzystywanego do tworzenia osobistych wiki, czy też notatek Zettelkasten.