28 kwietnia 2023

Szablon pliku generującego w Obsidianie adnotacje z Hypothes.is

Poniżej znajduje się opis mojego szablonu dla pliku wtyczki Obsidian Hypothes.is Plugin, która pobiera adnotacje z Hypothes.is. Dalej prezentuję cały szablon, a na końcu przedstawiam domyślny szablon, który znajduje się po uruchomieniu wtyczki, na podstawie którego przygotwałem własną wersję.

Ogólna struktura szablonu

    Mój szablon składa się właściwie z trzech części:
  • nagłówka, zawierającego tytuł i źródło adnotacji;
  • szablonu dla adnotacji do strony (page notes w terminologii Hypothes.is);
  • szablonu adnotacji w ogóle (annotations).

Zasadniczo nie ma większej różnicy między adnotacjami do strony (page notes) czy adnotacjami w ogóle (annotations). Po prostu adnotacje do strony dotyczą jej całej (sprawdzają się jako miejsce na ogólny komentarz, czy streszczenie całości), a adnotacje w ogóle dotyczą poszczególnych elementów na stronie. W tych pierwszych nie pojawiają się zaznaczenia (cytaty) z treści, w tych drugich tak.

Problemem jest więc terminologia stosowana przez Hypohtes.is, ponieważ w Hypothes.is każdy element to adnotacja (annotation), czy to jest zaznaczenie (highlight), komentarz (annotation), odpowiedź (reply) czy notatka do strony (page note).

Jednakże w szablonie rozróżnione są adnotacje dla strony i adnotacje w ogóle. W tych drugich bowiem pojawia się element pobierający zaznaczenia (highlight), ponieważ w adnotacjach do strony nie dodaje się zaznaczenia.

Szablon został napisany w składni Nunjucks dla języka JavaScript, o której można przeczytać w oficjalnej dokumentacji (dostępnej w języku angielskim). Tam gdzie między linijkami kodu pojawia się wielokropek, czyli , oznacza to, że opuszczam jakąś partię kodu.

Poszczególne elementy szablonu

Nagłówek
{% if is_new_article %}
# {{title}}
{% if url %}{{url}}{% endif %}
#{{author | replace(".", "_") | replace(" ", "_")}}
{% endif %}

I tak poszczególne elementy wyglądają następująco. Najpierw podaję kod, a następnie opis, wyjaśniający, co wykonuje.

{% if is_new_article %}
# {{title}}
{% if url %}{{url}}{% endif %}
#{{author | replace(".", "_") | replace(" ", "_")}}
{% endif %}

{% if is_new_article %} sprawdza, czy to jest nowy artykuł, jeśli tak, to zwraca to, co jest między tymi elementami, jeśli nie jest to nowy artykuł, to nie robi nic.

{% if is_new_article %}
# {{title}}
{% if url %}{{url}}{% endif %}
#{{author | replace(".", "_") | replace(" ", "_")}}
{% endif %}

# {{title}} zwraca tytuł strony (artykułu), a następnie formatuje go jako nagłówek pierwszego stopnia, ponieważ znajduje się tu znak #. Ważne, aby po tym znaku znajdowała się spacja, w przeciwym razie wygeneruje się tag. Więcej o składni Markdown można przeczytać np. w przewodniku, który zawiera podstawowe elementy tej składni.

{% if is_new_article %}
# {{title}}
{% if url %}{{url}}{% endif %}
#{{author | replace(".", "_") | replace(" ", "_")}}
{% endif %}

{% if url %}{{url}}{% endif %} sprawdza, czy strona posiada adres url. Jeśli jest url, a raczej jest, to zwraca url strony.

{% if is_new_article %}
# {{title}}
{% if url %}{{url}}{% endif %}
#{{author | replace(".", "_") | replace(" ", "_")}}
{% endif %}

#{{author | replace(".", "_") | replace(" ", "_")}} zwraca domenę strony, czyli jej podstawowy adres. Do tego zamienia (replace) kropki i spacje na podkreślnik, ponieważ tutaj domena zostaje zamieniona na tag, poniewż znajduje się tutaj znak #. Zatem jeśli nasza adnotacja znajduje się na stronie Wikipedii, a więc pod adresem pl.wikipedia.org, to w efekcie, po wygenerowaniu pliku w Obsidianie, otrzymamy następujący tag: #pl_wikipedia_org.

Adnotacje

Dla obu rodzajów adnotacji szablon wygląda bardzo podobnie, różnica polega tylko na tym, że w tym drugim rodzaju pojawia element zawierający cytat (highlight), czyli zaznaczenie ze strony.

Dla adnotacji do strony (page notes) cały blok kodu wygląda następująco:

{% for highlight in page_notes %}
---
### {{highlight.updated}}
#{{highlight.updated | truncate(4, true, "")}}/{{highlight.updated | truncate(7, true, "")}}/{{highlight.updated | truncate(10, true, "")}} #{{highlight.group | replace(" ", "-")}} {% for tag in highlight.tags %} #{{tag | replace(" ", "_") | replace(".", "_")}}{% endfor %}

{% if highlight.annotation %}{{highlight.annotation}}{% endif %}

{{highlight.incontext}}
{% endfor %}

Dla adnotacji w ogóle (annotation) cały blok kodu wygląda następująco:

{% for highlight in highlights %}
---
### {{highlight.updated}}
#{{highlight.updated | truncate(4, true, "")}}/{{highlight.updated | truncate(7, true, "")}}/{{highlight.updated | truncate(10, true, "")}} #{{highlight.group | replace(" ", "-")}} {% for tag in highlight.tags %} #{{tag | replace(" ", "_") | replace(".", "_")}}{% endfor %}

> {{highlight.text}}

{% if highlight.annotation %}{{highlight.annotation}}{% endif %}

{{highlight.incontext}}
{% endfor %}

Zatem poszczególne elementy szablonu prezentują się następująco:

{% for highlight in page_notes %}
…
{% endfor %}

Element obejmuje adnotacje do strony, czyli tych, które nazywane są page notes, czyli w tym elemencie definiujemy to, jak wyświetlą się adnotacje.

{% for highlight in highlights %}
…
{% endfor %}

Element obejmuje adnotacje do zaznaczeń i komentarzy, czyli tych, które są nazywane annotations, czyli w tym elemencie definiujemy to, jak wyświetlą się adnotacje.

Dla obu adnotacji poniższy element jest taki sam, zatem opisuję go raz.

### {{highlight.updated}}

Zwraca pełną datę i godzinę ostatniej aktualizacji (update) adnotacji w formacie ustawionym w ustawieniach, w moim przypadku YYYY-MM-DD HH:ss. Następnie całość formatuje się na nagłówek trzeciego stopnia, ponieważ pojawiają się trzy znaki #.

#{{highlight.updated | truncate(4, true, "")}}/{{highlight.updated | truncate(7, true, "")}}/{{highlight.updated | truncate(10, true, "")}}

Tutaj również zwraca datę aktualizacji adnotacji, tylko jednak w szczególny sposób i tworzy ponadto zagnieżdzone (dziedziczone) tagi.

Zatem na początku zwraca 4 cyfry daty, czyli rok, np. 2023, następnie zwraca 7 cyfr daty, czyli rok i miesiąc, np. 2023-04, a na końcu zwraca 10 cyfr daty, czyli rok, miesiąc i dzień, czyli 2023-04-27. Dzięki temu powstaje trójstopniowy zagnieżdzony tag w formacie: #YYYY/YYYY-MM/YYYY-MM-DD. W pliku daje to jeden tag, czyli #2023/2023-04/2023-04-27, ale w liście tagów pozwala na stworzenie struktury drzewiastej, czyli:

2023
--2023-04
----2023-04-27

Może to wyglądać nienajlepiej, bo w pliku tworzy długi ciąg znaków, oraz może wydawać się bez sensu, ale wyświetlając tagi w Obsidianie w panelu z tagami, możemy przeglądać poszczególne adnotacje z podziałem na rok, miesiąc czy dzień, dzięki temu możemy tak sortować treści, widzieć ile adnotacji wykonaliśmy w danym okresie i nawigować pomiędzy stronami odwiedzanymi w poszczególnych okresach.

#{{highlight.group | replace(" ", "-")}} 

Zwraca nazwę warstwy, czy też grupy, w której znajdują się adnotacje, np. Public, Private, czy jakąkolwiek jeszcze mamy. Zamienia też ewentualne spacje w nazwie na podkreślnik.

{% for tag in highlight.tags %} #{{tag | replace(" ", "_") | replace(".", "_")}}{% endfor %}

Zwraca listę tagów adnotacji, ponadto zamienia spacje i kropki na podkreślnik. Zatem jeśli w Hypothes.is mamy tag w postaci media społecznościowe, to w Obsidianie będzie wyglądał następująco: #media-społecznościowe.

> {{highlight.text}}

Zwraca zaznaczenie, cytat, czyli to, co zaznaczamy na stronie, korzystając z Hypothes.is, formatuje to jako cytat, ponieważ znajduje się znak >.

{% if highlight.annotation %}{{highlight.annotation}}{% endif %}

Sprawdza, czy są komentarze, czyli notatki do tego zaznaczenia, jeśli tak, to zwraca je tutaj.

{{highlight.incontext}}

I na końcu: zwraca link do adnotacji w kontekście, a więc podaje stronę źródłową z zaznaczeniem, dzięki czemu możemy udostępniać nasze adnotacje (jeśli to warstwa publiczna, lub warstwa, do której ktoś ma dostęp).

Mój aktualny pełny szablon

{% if is_new_article %}
# {{title}}
{% if url %}{{url}}{% endif %}
#{{author | replace(".", "_") | replace(" ", "_")}}
{% endif %}

{% for highlight in page_notes %}
---
### {{highlight.updated}}
#{{highlight.updated | truncate(4, true, "")}}/{{highlight.updated | truncate(7, true, "")}}/{{highlight.updated | truncate(10, true, "")}} #{{highlight.group | replace(" ", "-")}} {% for tag in highlight.tags %} #{{tag | replace(" ", "_") | replace(".", "_")}}{% endfor %}

{% if highlight.annotation %}{{highlight.annotation}}{% endif %}

{{highlight.incontext}}
{% endfor %}

{% for highlight in highlights %}
---
### {{highlight.updated}}
#{{highlight.updated | truncate(4, true, "")}}/{{highlight.updated | truncate(7, true, "")}}/{{highlight.updated | truncate(10, true, "")}} #{{highlight.group | replace(" ", "-")}} {% for tag in highlight.tags %} #{{tag | replace(" ", "_") | replace(".", "_")}}{% endfor %}

> {{highlight.text}}

{% if highlight.annotation %}{{highlight.annotation}}{% endif %}

{{highlight.incontext}}
{% endfor %}

Informacje lub ustawienia autora wtyczki

Repozytorium GitHub z wtyczką: https://github.com/weichenw/obsidian-hypothesis-plugin

Domyślny szablon

{% if is_new_article %}
# {{title}}

## Metadata
{% if author %}- Author: [{{author}}]({{authorUrl}}){% endif %}
- Title: {{title}}
{% if url %}- Reference: {{url}}{% endif %}
- Category: #article
{% endif %}

{%- if is_new_article %}
## Page Notes
{% for highlight in page_notes -%}
{{highlight.annotation}}
{%- if highlight.tags | length %}
Tags: {% for tag in highlight.tags -%} #{{tag | replace(" ", "-")+" "}}{%- endfor %}
{% endif %}
{% endfor %}
{%- endif -%}

{%- if is_new_article -%}
## Highlights
{% for highlight in highlights -%}
- {{highlight.text}} — [Updated on {{highlight.updated}}]({{highlight.incontext}})
{%- if 'Private' != highlight.group %} — Group: #{{highlight.group | replace(" ", "-")}}{% endif %}
{% if highlight.tags | length %}    - Tags: {% for tag in highlight.tags %} #{{tag | replace(" ", "-")+" "}}{% endfor %}
{% endif -%}
{% if highlight.annotation %}    - Annotation: {{highlight.annotation}}{% endif %}
{% endfor %}
{% endif %}

27 kwietnia 2023

Od zaznaczeń Hypothes.is do sejfu Obsidiana

Hypothes.is służy mi jako zakreślacz i miejsce do zostawiania komentarzy. Nadaje się też do tworzenia zakładek stron, które chce zgromadzić w określonej kategorii.

Ponadto dzięki temu, że niekiedy w warstwie publicznej ktoś coś komentuje, czy dodaje od siebie coś więcej, traktuję to jako przestrzeń do poszerzania wiedzy. Sam raczej nie będę zostawiał za wiele w warstwie publicznej, gdyż w niej wszystko się miesza, a w prywatnej mam tylko swoje adnotacje i łatwiej mi się rozeznać w moich zaznaczeniach.

Następnie wtyczka w Obsidianie pobiera informacje na temat moich adnotacji i same adnotacje również. Pobiera je do specjalnie stworzonego sejfu do Obsidiana i tak oto mam dostęp do adnotacji, do tego lokalnie, bo na komputerze, a dzięki temu, że umieściłem sejf w iCloud, z którego korzystam, mogę teraz przeglądać zaznaczenia właściwie z dowolnego urządzenia.

Postanowiłem stworzyć osobny sejf, aby mieć łatwiejszy dostęp tylko do adnotacji z sieci, a także dlatego, że włączyłem opcję grupowania zaznaczeń w folderach według domen, zatem jest to dość rozbudowana struktura folderów. To rozwiązanie wydaje mi się lepsze, pozwala zachować porządek i przejrzystość, a ponadto gromadzić dodatkowe materiały do poszczególnych stron, jeśli akurat zechcę zapisać, dajmy na to, jakiś obrazek.

Jednakże w swoim dotychczasowym sejfie, gdzie właściwie mam wszystko, całą swoją biblionetotekę, również pobieram zaznaczenia, dzięki czemu właściwie mam je w dwóch niezależnych miejscach. A jak zechcę, to mogę stworzyć kolejne z innymi ustawieniami. Pod tym względem nic mnie nie ogarnicza.

Adnotacje synchronizują się tylko w jedną stronę, a więc zmiany lokalne nie wpływają na te w usłudze Hypothes.is. Poza tym po zmianach, przy ponownej synchronizacji, dane się nadpisują. Mogą więc tworzyć się duplikaty zaznaczeń. Uważam to jednak za zaletę, choć początkowo myślałem, że to może być problem. Po prostu będę mógł prześledzić swój proces myślenia, bo może zauważę, co zmieniłem i dlaczego. A poza tym to dość dobra metoda na taki backlog. Jeśli usunę coś zbyt pochopnie w Hypothes.is, mam dostęp lokalny - jeśli oczywiście doszło do synchronizacji, w przeciwnym razie przepadło, gdyż Hypothes.is nie ma takiej opcji, jak cofanie swoich akcji.

Pliki nie są ciężkie, zatem całość nie zajmuje wiele przestrzeni dyskowej. Obecnie przy 694 zaznaczeniach dla 210 źródeł (niestety, ze względu na błędy na niektórych stronach, np. samego Hypothes.is, co jest doprawdy ironiczne, nie mam wszystkich adnotacji, których obecnie mam już 888), całość waży 408KB, co jest doprawy żadnym problemem.

Dzięki temu, że pliki są w formacie Markdown, właściwie mam do nich dostęp także w Emacsie, dzięki czemu mogę z nich korzystać w swobodny sposób. Obsidian służy mi tylko jako narzędzie do pobierania adnotacji i ich wyświetlania - trochę jak przeglądarka. W Obsidianie bowiem mogę wyświetlać adnotacje tak, że wyglają lepiej i ich przeglądanie jest wygodniejsze. Z pewnością więc jest to lepsze rozwiązanie od zmurszałego już interfejsu Hypothes.is.

Zatem mój obecny proces wygląda tak: czytam coś w sieci, zaznaczam, taguję i komentuję w Hypothes.is, następnie przeglądam to (po automatycznej synchronizacji, którą mogę wymusić ręcznie, ale nie ma takiej potrzeby) w Obsidianie, a jeśli chcę coś wykorzystać, to droga wolna, mogę otwierać w edytorze, np. Emacsie i pracować.

A nawet mogę załączać poszczególne pliki do Zotero, jeśli zechcę mieć je także tam. Z czasem zobaczę, co jeszcze mogę z tym zrobić.

Wkrótce też, jak tylko opracuję to dokładniej, podzielę się procesem konfiguracji całości, a także przygotowanym przeze mnie szablonem (bo trochę czasu mi to zajęło, gdyż nie znam się na programowaniu). Możliwe, że nawet udostępnię wstępnie skonfigurowany sejf Obsidiana, czemu nie.

A jeśli będę na tyle ogarnięty, to może nawet zmodyfikuję całą wtyczkę, aby np. pobierała więcej metadanych do sekcji frontmatter, a może coś jeszcze się wymyśli.

Póki co nie mam kompletnie pojęcia, jak to działa, ale najważniejsze, że działa.

20 kwietnia 2023

Hypothes.is i Obsidian

Zintegrowałem Hypothes.is z Obsidianem (przy użyciu wtyczki Obsidian Hypothesis), gdyż nie potrafiłem tego zrobić w przypadku Emacsa.

Teraz powinno to działać tak, że każde zaznaczenie i komentarz będzie pobierał się jako plik tekstowy w formacie Markdown do odpowiedniego folderu w sejfie Obsidiana, do którego zresztą i tam mam dostęp w Emacsie, bo to przecież normalny folder z plikami tekstowymi.

Zatem technicznie rzecz ujmując, to Obsidian pobiera dane z Hypothes.is a w Emacsie i tak mogę czytać i pisać w tych plikach. Zatem właściwie to jest świetne rozwiązanie. Tyle tylko, że Obsidian musi być włączony, a to trochę zajmie pamięć komputera. Zobaczę, jak to działa z czasem, czy synchronizacja przebiega sprawnie i czy może w dwie strony.

Za to ma to jeszcze dodatkową zaletę, polegającą na tym, że mając zaznaczenia i notatki w formie pliku, mogę je dołączać jako załącznik do Zotero, jeśli akurat dane źródło mam tam dodane. Nie muszę już pojedynczo kopiować notatek, choć w Zotero akurat ta funkcja i tak jest udręką. Jak i trochę sam program, który do najszybszych nie należy.

17 kwietnia 2023

Irytująca funkcja Hypothes.is

Hypothes.is ma bardzo irytującą funkcję w swojej webowej wersji.

Po kliknięciu na poszczególne strony, chcąc rozwinąć notatki i zaznaczenia, cała lista przesuwa się i powoduje to, że chcąc potem zwinąć to wszystko, należy przesunąć kursor myszy. To jest irytujące i wymagając dodatkowego ruchu muszy, jest dla osob chcących uniknąć niepotrzebnej pracy myszą, np. z powodów zdrowotnych, bardzo uciążliwe.

Szczególy przedstawiam w nagraniu z ekranu na swoim kanale na YouTube: https://youtu.be/a9gSq-5xE3Q.

A zauważyłem, że jakiś czas temu (dokładnie 2 marca 2023) zwróciłem uwagę na podobny problem, ale przy pracy nad adnotacjami na konkretnej stronie. Nagranie prezentujące to zjawisko również jest na moim kanale: https://youtu.be/oB9t9SDNolo.

Hypothes.is - brak polskojęzycznych materiałów na temat tego narzędzia

Poniżej znajdują się dwie listy polskojęzycznych źródeł, poświęconych Hypothes.is, wymienionych przez ChatGPT, po zapytaniu o materiały w języku polskim poświęcone Hypothes.is. Pierwsza lista zawiera 30 wyników, druga, po doprecyzowaniu okresu publikacji, 10 wyników. Żadna ze stron na obu listach nie jest już dostępna. Zatem ChatGPT polecił mi 40 bezużytecznych stron.

I nawet nie chodzi o to, że ChatGPT mi w tym nie pomógł, tylko o to, że materiały na ten temat w polskim internecie nie utrzymały się zbyt długo. Z jakiegoś powodu nie ma tych materiałów.

Trzeba jednak jeszcze wziąć pod uwagę fakt, że zasób informacji, na podstawie których czat generuje odpowiedzi, kończy się na wrześniu 2021 roku. Zatem możliwe, że istnieją nowsze publikacje. Dlatego zrobiłem jeszcze samodzielną kwerendę, której wyniki podaję na końcu.

Możliwe też, że źle zadawałem pytania i nieumiejętnie szukałem informacji.

  1. Hypothes.is - jak adnotować treści online - artykuł na blogu Biblioteka Cyfrowa UMK (https://bibliotekacyfrowa.umk.pl/blog/hypothesis-jak-adnotowac-tresci-online/) - niedostępna
  2. Annotacje i komentarze do treści w sieci z Hypothes.is - wpis na blogu Informatory.info (https://www.informatory.info/annotacje-i-komentarze-do-tresci-w-sieci-z-hypothes-is/) - niedostępna
  3. Hypothes.is - narzędzie do adnotowania treści online - artykuł na stronie Nowoczesna Biblioteka (https://nowoczesnabiblioteka.pl/hypothes-is-narzedzie-do-adnotowania-tresci-online/) - niedostępna
  4. Hypothes.is - dodawanie komentarzy do stron internetowych - artykuł na stronie Nauka w Polsce (https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C82645%2Chypothes-is-dodawanie-komentarzy-do-stron-internetowych.html) - niedostępna
  5. Hypothes.is: komentowanie artykułów naukowych i innych treści online - artykuł na stronie Biblioteka Politechniki Warszawskiej (https://biblioteka.pw.edu.pl/aktualnosci/hypothes-is-komentowanie-artykulow-naukowych-i-innych-tresci-online) - niedostępna
  6. Hypothes.is – narzędzie do komentowania i adnotowania treści w sieci - artykuł na stronie Zastosowania informatyki w bibliotekoznawstwie (http://zib.uj.edu.pl/inne-zastosowania-informatyki/hypothes-is-narzedzie-do-komentowania-i-adnotowania-tresci-w-sieci) - niedostępna
  7. Hypothes.is - komentowanie i adnotowanie treści online - wpis na blogu Cyfrowe Inspiracje (https://cyfroweinspiracje.pl/hypothes-is-komentowanie-i-adnotowanie-tresci-online/) - niedostępna
  8. Hypothes.is - oznaczaj i komentuj treści online - tutorial na stronie Media Szkolne (https://mediaszkolne.pl/hypothes-is-oznaczaj-i-komentuj-tresci-online/) - niedostępna
  9. Hypothes.is - komentowanie artykułów naukowych - film instruktażowy na kanale YouTube Biblioteka Uniwersytetu Warszawskiego (https://www.youtube.com/watch?v=_GkwFthzBbE) - niedostępna
  10. Hypothes.is - adnotowanie treści online - tutorial na stronie Nauka Szczecińska (http://nauka.szczecin.pl/artykul/2142/Hypothes-is-adnotowanie-tresci-online) - niedostępna
  11. Zmienne w Hypothes.is – nie tylko artykuły naukowe - artykuł na blogu Otwarta Nauka (https://otwartanauka.pl/blog/2019/12/09/zmienne-w-hypothes-is-nie-tylko-artykuly-naukowe/) - niedostępna
  12. Hypothes.is jako narzędzie do aktywizacji studentów - artykuł na stronie e-mentor.pl (https://www.e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/78/id/2112) - niedostępna
  13. Hypothes.is - cyfrowa kredka w cyfrowym podręczniku - prezentacja na stronie Podręczniki Cyfrowe (https://podrecznikicyfrowe.pl/wp-content/uploads/2017/10/Hypothes_is_A.Pankowski.pdf) - niedostępna
  14. Szybka analiza artykułu z Hypothes.is - artykuł na stronie BartoszKP.pl (https://bartoszkp.pl/szybka-analiza-artykulu-z-hypothes-is/) - niedostępna
  15. Hypothes.is - narzędzie do oznaczania i komentowania treści online - prezentacja na konferencji Spotkania z Technologią (http://www.spotkaniaztechnologia.pl/hypothes-is-narzedzie-do-oznaczania-i-komentowania-tresci-online/) - niedostępna
  16. Hypothes.is: adnotowanie i komentowanie treści online - wpis na blogu bibliotekazucha.pl (https://bibliotekazucha.pl/2020/12/hypothes-is-adnotowanie-i-komentowanie-tresci-online/) - niedostępna
  17. Jak działa Hypothes.is? Komentowanie i adnotowanie treści online - artykuł na stronie Interaktywna Edukacja (https://www.interaktywna-edukacja.pl/jak-dziala-hypothes-is-komentowanie-i-adnotowanie-tresci-online/) - niedostępna
  18. Hypothes.is jako narzędzie do adnotowania i komentowania treści online - artykuł na blogu E-NAUKA.info (https://e-nauka.info/hypothes-is-jako-narzedzie-do-adnotowania-i-komentowania-tresci-online/) - niedostępna
  19. Hypothes.is - narzędzie do adnotacji i komentowania treści online - tutorial na stronie Edukacja Informatyczna (https://edukacjainformatyczna.pl/hypothes-is-narzedzie-do-adnotacji-i-komentowania-tresci-online/) - niedostępna
  20. Hypothes.is - narzędzie do komentowania i adnotowania treści online - prezentacja na stronie Konferencja Nowoczesne Biblioteki Szkolne (https://www.konferencjanowoczesnebibliotekiszkolne.pl/hypothes-is-narzedzie-do-komentowania-i-adnotowania-tresci-online/) - niedostępna
  21. Narzędzie do komentowania i adnotowania treści online - Hypothes.is - artykuł na stronie Blog kulturaczyta.pl (https://kulturaczyta.pl/narzedzie-do-komentowania-i-adnotowania-tresci-online-hypothes-is/) - niedostępna
  22. Hypothes.is - narzędzie do adnotacji i komentowania treści online - artykuł na blogu Pomysł na EdTech (https://pomyslna-edtech.pl/hypothes-is-narzedzie-do-adnotacji-i-komentowania-tresci-online/) - niedostępna
  23. Hypothes.is - darmowe narzędzie do komentowania i adnotowania treści online - wpis na blogu Edukacja i Technologia (https://www.edukacjaitechnologia.pl/hypothes-is-darmowe-narzedzie-do-komentowania-i-adnotowania-tresci-online/) - niedostępna
  24. Narzędzie Hypothes.is - adnotowanie i komentowanie treści online - artykuł na stronie Strona nauczyciela (https://www.stronanauczyciela.pl/hypothes-is-adnotowanie-i-komentowanie-tresci-online/) - niedostępna
  25. Hypothes.is - narzędzie do adnotacji i komentowania treści online - prezentacja na stronie Centrum Edukacji Obywatelskiej (https://www.ceo.org.pl/hypothes-is-narzedzie-do-adnotacji-i-komentowania-tresci-online/) - niedostępna
  26. Hypothes.is - darmowe narzędzie do komentowania i adnotowania treści online - artykuł na blogu eKodowanie (https://ekodowanie.pl/hypothes-is-darmowe-narzedzie-do-komentowania-i-adnotowania-tresci-online/) - niedostępna
  27. Hypothes.is - darmowe narzędzie do komentowania i adnotowania treści online - artykuł na stronie edukatory.org (https://edukatory.org/hypothes-is-darmowe-narzedzie-do-komentowania-i-adnotowania-tresci-online/) - niedostępna
  28. Hypothes.is - narzędzie do komentowania i adnotowania treści online - prezentacja na stronie Digital Education (https://www.edukacjadigitalna.pl/hypothes-is-narzedzie-do-komentowania-i-adnotowania-tresci-online/) - niedostępna
  29. Hypothes.is - narzędzie do komentowania i adnotowania treści online - prezentacja na stronie Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli (https://www.odn.edu.pl/hypothes-is-narzedzie-do-komentowania-i-adnotowania-tresci-online/) - błąd strony
  30. Hypothes.is - narzędzie do adnotacji i komentowania treści online - tutorial na stronie Interaktywna Szkoła (https://interaktywnaszkola.pl/hypothes-is-narzedzie-do-adnotacji-i-komentowania-tresci-online/) - ostrzeżenie o zagrożeniu

Następnie sprecyzowałem okres publikacji. Okres od września 2020 do września 2021 (czyli do momentu, w którym kończy się trening tego modelu) był niedostępny. Zapytałem o okres od 2018 do 2020 roku. Lista znajduje się poniżej. Niestety tutaj wynik kwerendy jest taki sam. Żadna z wymienionych stron nie jest już dostępna.

  1. Hypothes.is - narzędzie do komentowania treści w Internecie - artykuł na stronie Thinkweb.pl (https://www.thinkweb.pl/hypothes-is-narzedzie-do-komentowania-tresci-w-internecie/) - niedostępna
  2. Hypothes.is: komentowanie i adnotacje w sieci - artykuł na stronie Blogedu.pl (https://blogedu.pl/hypothes-is-komentowanie-i-adnotacje-w-sieci/) - niedostępna
  3. Hypothes.is - narzędzie do adnotacji i komentowania treści online - artykuł na stronie e-mentor.pl (https://e-mentor.edu.pl/artykul/index/numer/71/id/1648) - niedostępna
  4. Hypothes.is - narzędzie do współtworzenia treści w Internecie - artykuł na stronie e-learnmedia.pl (https://www.e-learnmedia.pl/hypothes-is-narzedzie-do-wspoltworzenia-tresci-w-internecie) - niedostępna
  5. Jak włączyć Hypothes.is i adnotować artykuły - artykuł na stronie xuxi.pl (https://xuxi.pl/jak-wlaczyc-hypothes-is-i-adnotowac-artykuly/) - niedostępna
  6. Hypothes.is - narzędzie do tworzenia adnotacji w sieci - artykuł na stronie ITwiz.pl (https://www.itwiz.pl/hypothes-is-narzedzie-do-tworzenia-adnotacji-w-sieci/) - niedostępna
  7. Hypothes.is - komentowanie i adnotacje w sieci - artykuł na stronie Lectorium.edu.pl (https://www.lectorium.edu.pl/hypothes-is-komentowanie-i-adnotacje-w-sieci) - ostrzeżenie o zagrożeniu
  8. Narzędzia do adnotacji naukowych - prezentacja na stronie serwisu BIP IPN (https://www.bip.ipn.gov.pl/publikacje/publikacje-naukowe/z-janoski-narzedzia-do-adnotacji-naukowych) - ostrzeżenie o zagrożeniu
  9. Hypothes.is: narzędzie do adnotacji i komentowania w sieci - artykuł na stronie Polonistyka.pl (https://polonistyka.pl/article/view/9284) - ostrzeżenie o zagrożeniu
  10. Adnotacje jako narzędzie pracy z tekstem naukowym - prezentacja na stronie konferencji Nauka w Polsce. Nowoczesne i tradycyjne metody badawcze (https://www.naukawpolsce.pap.pl/pliki/aw11/wyniki/konferencje/materialy/13-S2.2.1.pdf) - ostrzeżenie o zagrożeniu

Potem wykonałem kwerendę w wyszukiwarkach internetowych - DuckDuckGo, Google, Brave Search, Dogpile, Bing, Startpage, poszukując różnych materiałów w języku polskim, posługując się różnymi hasłami, np. hypothes.is wtyczka narzędzie adnotacja notowanie, hypothes.is +zaznaczanie, hypothes.is +adnotacje, hypothes.is +wtyczka, a nawet samym hypothes.is, ale z zawężeniem wyników do języka polskiego lub regionu Polska. Oczywiście nie są to najlepiej wykonane kwerendy, jednak nie chciałem ich zbytnio specjalizować, aby mieć wyniki charakterystyczne dla przeciętnego użytkownika.

Niestety jedyną stronę, jaką znalazłem, do pewnego stopnia wartą uwagi, był artykuł Beaty Tworzewskiej-Pozłutko, zatytułowany Cyfrowe adnotacje w dydaktyce, opublikowany w połowie 2017 roku. Artykuł nie jest może wyczerpujący, jednak zawiera pewne informacje na temat Hypothes.is i pozwala zrozumieć, czym to jest i jak działa.

Nawet nie pojawiały się wyniki z Biblionetoteki, gdzie wpisów zawierających hasło czy tag Hypothes.is jest 5. Pojawiały się jeszcze wyniki prowadzące do mojego filmu na YouTube, ale film jest prywatny, więc niedostępny publicznie, zatem nie uwzględniam go nawet.

16 kwietnia 2023

Piszę, tylko nie za każdym razem publikuję

Nie publikuję zbyt wielu wpisów w Biblionetotece, ponieważ większość czasu spędzam na pisaniu do offlinowej wersji biblionetoteki, a więc jej prywatnej wersji. Nie wszystko bowiem nadaje się do publicznego wglądu. Nie jest więc tak, że nic nie przygotowuję, nie wszystko tylko nadaje się do umieszczenia tutaj.

Biblionetoteka

W ostatnich dniach pisałem między innymi o tym, jak mogłaby i powinna moim zdaniem wyglądać Biblionetoteka. Wciąż bowiem nie mam jasnego planu na to, jak chcę, aby była skonstruowana. To się zmienia i chyba taki już jej charakter - jest zmienna, żywa, dynamiczna.

Najwięcej czasu spędziłem chyba nad aspektem estetycznym, a dokładnie nad nowym motywem kolorystycznym i nową paletą barw. Winterwolf wydał mi się zbyt kolorowy, potrzebuję czegoś monochromatycznego lub może bardziej stonowanego.

Greywolf wciąż powstaje. W czasie budowania nowej palety po prostu się pogubiłem i jestem z tym, co mam, ale wiem, że to nie wszystko, tym bardziej, że chcę sobie to zuniwersalizować. A nie jestem webdeweloperem, nie mam wiedzy i doświadczenia w tej kwestii, zatem wiele robię po omacku i na chybił trafił, tak, jak mi się wydaje, że powinno być zrobione. Zatem póki co to tylko takie tam majsterkowanie na boku.

Klawiatura Ergodox EZ

Usprawniam też klawiaturę. Obecnie pracuję przy użyciu klawiatury Ergodox EZ. Ostatnio testowałem jej pracę nie tylko z nowymi przełącznikami, tym razem linearnymi przełącznikami Cherry Mx Speed Silver (o wiele lepsze od taktylnych), ale też z o-ringami, które głównie miały nieco ją wyciszyć, ale przede wszystkim skrócić dystans pracy klawiszy.

Ostatecznie o-ringi są dla mnie zbyt miękkie, czuć ich gumowość, a skoro mam klawiaturę mechaniczną, chcę czuć, kiedy wciskam klawisz do końca. O-ringi za bardzo przypominają membranowe klawiatury niskoprofilowe. Nie mam bowiem takiego wyczucia, aby wciskać klawisze tylko tak bardzo, aby tylko je aktywować. Obecne przełączniki mają aktywują się już na poziomie 1.2mm, do tego mają siłę nacisku na poziomie 45cN. Są więc przyjemnie delikatne. Może w przyszłości je nasmaruję, ale obecnie nie wydaje mi się to konieczne. Do tego nie mam wprawy w smarowaniu.

Kompozytor okien Rectangle

Usprawniłem też pracę z komputerem, zwłaszcza na poziomie nawigacji między oknami i kompozytorem okien, a więc programem, który ma pomagać w rozmieszczeniu okien na ekranie.

Korzystam z Rectangle. Wcześniej niepotrzebnie umieszczałem możliwość przełącznia wielkości i pozycji okien w warstwie tekstowej (czyli warstwie, gdzie piszę tekst), bo takie skróty klawiaturowe sobie stworzyłem, wykorzystując do tego litery alfabetu.

Ostatecznie umieściłem kompozytora okien w warstwie nawigacji po programach. To intuicyjne i przede wszystkim uprościłem sprawę - nie potrzebuję aż tylu możliwości, więc nie wszystkie możliwe opcje ustawiłem. A skoro niektóre komendy działają w pętli, a więc ich ponowne wywołanie skutkuje kolejną lub przeciwną akcją, to wystarczy jeden skrót dla dwóch działań.

Na przykład, jeśli chcę przenieść okno z jednego monitora na kolejny, to używam skrótu Ctrl + L Opt + 0, a jeśli chcę to samo okno umięścić z powrotem na poprzednim, czy dalej na kolejnym monitorze, to wciskam jeszcze raz ten sam klawisz (to znaczy ten sam skrót, ponieważ na swojej warstwie mam ten skrót pod jednym klawiszem po prostu). Nie potrzebuję więc dwóch skrótów dla przełączania tam i z powrotem. I tak mogę zrobić pozostałymi. Dzięki czemu zmieściłem wszystko na i tak już bardzo zatłoczonej warstwie.

Przy okazji zauważyłem, że nie udokumentowałem swoich dotychczasowych zmian. Zatem nawet nie ma rozpisanej ściągi dla poszczególnych skrótów i musiałem sprawdzić, jaki rzeczywiście mam skrót. Powinienem to nadrobić.

I tak to wygląda. Raczej majsterkuję na boku, piszę do offlinowej wersji Biblionetoteki, nie wszystko zasługuje, moim zdaniem, na publiczne udokumentowanie, a więc publikowanie w onlinowej wersji Biblionetoteki. A niezbyt mi się chce (bo to za uciążliwe i czasochłonne dla mnie) dokumentować wszystkiego fotograficznie czy audiowizualnie. Nie mam takiej wprawy w przygotowywaniu zdjęć czy filmów, aby nie zabierało mi to pół dnia.

02 kwietnia 2023

Istota notowania - gromadzenie w jednym miejscu

Zastanawiając się nad istotą notowania, a także próbując zrozumieć moje podejście do gromadzenia notatek w Biblionetotece, doszedłem do prostego wniosku: istotą tego wszystkiego jest gromadzenie informacji (czy notatek) w jednym, wspólnym miejscu - zatem tworzenie szczególnego rodzaju kolekcji.

I co ciekawe jest to wspólna cecha dla jakiegokolwiek systemu czy metody, bez względu na to, czy chodzi o commonplace book czy Zettelkasten. Właściwie te dwie metody różni tylko forma. Pierwsza zbiera notatki w formie zwartej, kodeksowej. Druga w formie luźnej, karteczkowej. Cyfrowe formy również dążą do tego, aby określone informacje znajdowały się we wspólnym miejscu, np. katalogu, pliku, wygenerowanym zestawieniu informacji opatrzonych określonym tagiem itd.

Tym, co ma łączyć notatki, jest określona przez nas właściwość. I tutaj nie ma uniwersalnego przepisu. Można kolekcjonować notatki zgodnie z ogólną klasyfikacją dyscyplin, jak robi to Scott Scheper w swoim zbiorze Antinet, można gromadzić notatki w celu wykorzystania do określonego projektu, jak to sugeruje Tiago Forte w swoim modelu PARA. Można kolekcjonować notatki na dany temat, dotyczące określonej osoby, zjawiska, a może określonego medium. Kryterium to kwestia wyboru.

W Biblionetotece polega to na tym, że tworzę plik na określony temat, np. interesuje mnie stworzenie pixelowej gry surwiwalowej, tworzę więc odpowiedni plik, będący swoistym kontenerem dla informacji na ten temat. I tam po prostu dopisuję kolejno informacje, jakie tego dotyczą, np. jaki silnik gry mogę wybrać, jakie narzędzia do rysowania mogę wykorzystać, jakie są wskazówki dotyczące produkcji czy publikacji takiej gry. Nawet jeśli to są informacje, które mogę wykorzystać przy innych okazjach, to mogę potem do nich odnieść lub po prostu przekopiować.

01 kwietnia 2023

Idea commonplace web

Biblionetoteka jest (i powinna być) jak commonplace book, czy jak ja to nazwałem, commonplace web. Zatem jest to coś takiego, gdzie są określone miejsca, w których gromadzę informacje na określone tematy, takie zbiorniki, czy kontenery. Bowiem zarówno w commonplace book czy Zettelkasten chodzi o to, aby gromadzić informacje (ogólnie bardzo stwierdzając) w jednym miejscu, w sensie, aby wiedzieć, gdzie one się znajdują, i następnie móc je wykorzystać.

Czytaj więcej…

Rieck: dlaczego warto pisać

Bastian Rieck we wpisie Why Write? na swoim blogu pisze o pisaniu jako wyjątkowym narzędziu komunikacji. Udziela tym samym trzech odpowied...

Możesz przeczytać jeszcze…